W Nadleśnictwie Tuszyma odbyło się niecodzienne wydarzenie – leśnicy, strzelcy, samorządowcy, okoliczni mieszkańcy oraz miłośnicy lokalnej historii upamiętnili rotmistrza Mieczysława Żarskiego. 

[FOTORELACJANOWA]12724[/FOTORELACJANOWA]

W Leśnictwie Kamionka, kilka dni temu, odsłonięta została tablica, która przybliża sylwetkę Żarskiego – legionisty, konspiratora, ale również leśnika, zarządy majątków leśnych kilku właścicieli. Uroczystość odbyła się w pobliżu ruin dworku, w którym mieszkał.

Wydarzenie rozpoczął nadleśniczy Nadleśnictwa Tuszyma Eryk Maziarski, który przywitał zebranych gości oraz przybliżył zebranym sylwetkę bohatera.  Na uroczystości zjawił się wnuk Żarskiego Piotr Komornicki wraz z małżonką. W krótkiej wypowiedzi ze wzruszeniem w głosie pozwolił on sobie na kilka opowiastek o dziadku i rodzinnych wspomnień. 

Głos zabrali również Jacek Magdoń z rzeszowskiego oddziału IPN, dopytując o państwowe odznaczenie przyznane Żarskiemu oraz Stanisław Wilczyński – nauczyciel SP w Przecławiu oraz członek Jednostki Strzeleckiej Strzelec z Mielca – współorganizator akcji upamiętniającej.

Po pierwszej części spotkania – odsłonięciu tablicy – wszyscy zebrani udali się do ruin dworku, gdzie ustawione zostały symboliczne wrota do dawnego dworku. Tam – na ocalałych schodach – złożone zostały kwiaty i chwilą milczenia uczczono pamięć rotmistrza oraz jego żony. 

Przed trzema laty w pobliżu został posadzony Las Legionów pamięci leśniczego Żarskiego, co miało podkreślać silny jego związek z lasem.

Kapitan, leśnik, patriota - burzliwe życie Mieczysława Żarskiego herbu Starykoń

Mieczysław Felicjan Żarski herbu Starykoń (1888-1944) był wielowymiarową postacią polskiej historii pierwszej połowy XX wieku. Jako wykształcony inżynier leśnik, oddany żołnierz Legionów Polskich i oficer Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej, łączył służbę ojczyźnie z zawodową pasją do leśnictwa. Jego życiorys odzwierciedla burzliwe losy polskiej inteligencji podczas odzyskiwania niepodległości i w międzywojennej Polsce. Żarski, rozpoczynając swoją drogę jako legionista, przez lata służby dosłużył się stopnia kapitana, by ostatecznie zginąć tragicznie z rąk ukraińskich nacjonalistów podczas II wojny światowej.

Pochodzenie i edukacja

Mieczysław Felicjan Żarski urodził się 9 czerwca 1888 roku w Piotrkowie Trybunalskim, w rodzinie o szlacheckich korzeniach herbu Starykoń. Był synem Józefa Żarskiego (1853-1917) i Józefy z domu Psarskiej herbu Jastrzębiec (1860-1940). Rodzina Żarskich posiadała długie tradycje szlacheckie - według źródeł historycznych, pisali się oni z Żarów (de Żary), a nazwisko wzięli od wsi Żary w województwie krakowskim już w 1584 roku. 

Młody Mieczysław otrzymał staranne wykształcenie, rozpoczynając edukację w Gimnazjum Filologicznym w rodzinnym Piotrkowie Trybunalskim. Po ukończeniu szkoły średniej kontynuował naukę poza granicami kraju, wybierając studia w niemieckim Lipsku, gdzie uzyskał tytuł inżyniera leśnika. Ta specjalizacja zawodowa wywarła znaczący wpływ na jego późniejszą karierę i zainteresowania.

Droga wojskowa i służba ojczyźnie

Wybuch I wojny światowej w 1914 roku oznaczał dla Żarskiego, jak dla wielu Polaków jego pokolenia, szansę na walkę o niepodległość ojczyzny. Nie wahając się, wstąpił do Legionów Polskich, gdzie początkowo służył w VI batalionie w stopniu kaprala. Jego kariera wojskowa szybko się rozwijała - w maju 1915 roku został dowódcą plutonu w II dywizjonie 2 pułku ułanów.

Niedługo potem skierowano go do legionowej służby sanitarnej, gdzie 24 marca 1916 roku otrzymał nominację na chorążego sanitarnego. W tej roli odbył szlak bojowy wraz z macierzystym 2 pułkiem ułanów, uczestnicząc w walkach o niepodległość Polski.

Po zakończeniu I wojny światowej, 1 listopada 1918 roku, Żarski został przyjęty do nowopowstałego Wojska Polskiego i przydzielony do szwadronu jazdy formowanego w Mińsku Mazowieckim, który później włączono do 5 pułku ułanów. Jego rozwój wojskowy nabrał tempa - najpierw awansował na podporucznika kawalerii, a 20 marca 1919 roku skierowano go na kurs do Centralnej Szkoły Oficerów Jazdy.

Kolejne miesiące przyniosły Żarskiemu nowe wyzwania i awanse. W lipcu 1919 roku został skierowany jako oficer rezerwowy do 5 pułku ułanów, a 1 grudnia tego samego roku awansował do stopnia porucznika kawalerii. W szeregach 5 pułku ułanów wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej, kolejny raz stając w obronie ojczyzny.

Wojenna służba nie pozostała bez wpływu na jego zdrowie. W lipcu 1920 roku został skierowany na leczenie do szpitala, jednak po rekonwalescencji, 30 sierpnia 1920 roku, objął stanowisko dowódcy I oddziału w szwadronie zapasowym 8 pułku ułanów. 19 stycznia 1921 roku zatwierdzono go w stopniu rotmistrza, z datą wsteczną od 1 kwietnia 1920 roku.

Kariera cywilna i działalność leśnika

Po zakończeniu intensywnego okresu walk o niepodległość i granice Polski, z dniem 1 czerwca 1921 roku Mieczysław Żarski został przeniesiony w stan nieczynny ze względu na problemy zdrowotne. Całkowicie ze służby wojskowej odszedł 20 lutego 1922 roku.

Jego żoną została 24 października 1919 Jadwiga z domu Romer herbu Jelita (1897–1956), ślub odbył się w kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej przy parafii pod tym wezwaniem w Ociece, zamieszkali nieopodal – na majątku zwanym Stary Szlak, w okolicy wsi Blizna i Wola Ociecka.

LOKALIZACJA POZOSTAŁOŚCI PO DWORKU - GPS: 50°09'50.4"N 21°35'45.2"E

Pozostałości po dworku znajdziemy przy parkingu na drodze Wola Ociecka - Blizna.

Uroczysty ślub Żarskich dokumentował mielecki fotograf August Jaderny. 

Ich dziećmi byli Maria (1920–1995, po mężu Komornicka), Andrzej (1922–2009), Anna (1924–1993), Teresa (1926–2014), Stanisław (1929–1986), Krystyna (1934-), Antoni (1937–). Mieczysław Żarski jako nadleśniczy administrował majątki Stary Szlak i Komańcza. W latach 20. był dyrektorem lasów w Rzepedzi. W latach 20. zasiadł w radzie Komunalnej Kasy Oszczędności w Sanoku

Prowadząc gospodarkę leśną w majątku w Komańczy, Żarski zatrudniał dwóch leśniczych - w Komańczy oraz w Duszatynie. Świadczy to o skali zarządzanych przez niego terenów leśnych i odpowiedzialności, jaka na nim spoczywała.

Życie rodzinne i tragiczny koniec

Spokojne życie Żarskiego przerwał wybuch II wojny światowej i związane z nią tragiczne wydarzenia na Kresach Wschodnich. 

Stary Szlak przejęli Niemcy, którzy w tym terenie urządzili poligon rakietowy Blizna, a w leśnym dworku Żarskich swoją ukrytą siedzibę. Żarski w efekcie wyjechał w Bieszczady. 

Mieczysław Felicjan Żarski zginął 23 lutego 1944 roku w miejscowości Kąty (obecnie w województwie podkarpackim). Źródła historyczne określają go jako ofiarę nacjonalistów ukraińskich, co wskazuje na tragiczny kontekst jego śmierci, najprawdopodobniej związany z falą czystek etnicznych przeprowadzanych na tych terenach podczas wojny.

Pamięć i dziedzictwo

Postać Mieczysława Żarskiego, choć nie należy do najszerzej znanych bohaterów polskiej historii, stanowi przykład typowej drogi życiowej patriotycznie nastawionej polskiej inteligencji pierwszej połowy XX wieku. Łącząc wykształcenie techniczne z oddaniem sprawie narodowej, reprezentował pokolenie, które nie tylko walczyło o niepodległość Polski, ale także aktywnie pracowało nad jej odbudową i rozwojem w okresie międzywojennym.

Służba Żarskiego w Legionach Polskich, a następnie w Wojsku Polskim podczas wojny polsko-bolszewickiej, pokazuje jego oddanie ojczyźnie w kluczowych momentach jej historii. Z kolei jego późniejsza praca jako inżyniera leśnika i zarządcy majątków leśnych świadczy o zaangażowaniu w rozwój gospodarczy odrodzonej Polski.

Tragiczna śmierć z rąk nacjonalistów ukraińskich wpisuje jego losy w szerszy kontekst dramatycznych wydarzeń II wojny światowej na Kresach Wschodnich, przypominając o złożoności i tragizmie polskiej historii tego okresu.

Mieczysław Felicjan Żarski herbu Starykoń (1888-1944) był postacią, która łączyła w sobie cechy żołnierza, oficera, inżyniera i leśnika. Jego życiorys odzwierciedla burzliwe losy Polski pierwszej połowy XX wieku - od walk o niepodległość, przez budowę II Rzeczypospolitej, po tragiczne wydarzenia II wojny światowej. Choć nie należy do powszechnie znanych bohaterów narodowych, jego historia stanowi cenny przykład patriotyzmu, profesjonalizmu i oddania sprawie polskiej w trudnych czasach historycznych przemian.

[DAWNY]1747225549256[/DAWNY]