Bez względu na stopień oparzenia, pierwsza pomoc jest niezbędna do złagodzenia dolegliwości wynikających z uszkodzenia tkanek i ograniczenia ryzyka pojawienia się powikłań zdrowotnych. W zależności jednak od rodzaju oparzenia charakter wsparcia ratowniczego może wyglądać inaczej.
Oparzenie to rodzaj uszkodzenia skóry lub głębszych tkanek powstałe w wyniku działania drażniących czynników termicznych i chemicznych czy prądu elektrycznego. W zależności od rozległości dokonanych zmian w ciele wyróżnia się różne stopnie oparzenia charakteryzujące się innym zespołem objawów, które mogą wymagać odmiennego postępowania ratowniczego.
Pierwszą pomoc należy rozpocząć zawsze od oceny sytuacji i upewnienia się o ustąpieniu zagrożenia. Poparzona termicznie okolica ciała wymaga natychmiastowego schłodzenia, najlepiej poprzez polewanie chłodną wodą przez 15–20 min. Później dobrze jest zabezpieczyć ją czystym opatrunkiem. Bezwzględnie zabronione jest stosowanie jakichkolwiek maści czy leków. Należy też powstrzymać się od ściągania odzieży czy dotykania i drapania powstałych ran. Jeśli poszkodowany stoi w płomieniach lub utracił podstawowe funkcje życiowe, należy przedtem ugasić ogień kocem, podjąć resuscytację krążeniowo–oddechową i wezwać pogotowie.
Oparzenie chemiczne wymaga polewania skóry chłodną wodą przez ok. 30 minut (wyjątkiem jest wapno gaszone, które należy usunąć na sucho, najlepiej w rękawiczkach ochronnych). W sytuacji, w której detergent został połknięty, zalecane jest wypicie dużej ilości wody, ale nie prowokowanie wymiotów i udzielenie ratownikowi medycznemu dokładnych informacji na temat środka, który wywołał oparzenie. Kiedy natomiast do zdarzenia doszło w zamkniętym pomieszczeniu, przed przystąpieniem do udzielania pomocy należy je niezwłocznie opuścić. Przy oparzeniu elektrycznym najpierw należy odciąć źródło prądu, a później przejść do kontroli funkcji życiowych i, jeśli to konieczne, rozpocząć reanimację. W międzyczasie wskazane jest wezwanie pogotowia.
Pierwszą pomoc, podobnie jak w przypadku innego rodzaju oparzeń termicznych, należy rozpocząć od schładzania dotkniętej okolicy ciała. Zabieg może mieć formę letniej kąpieli lub prysznica. Kojąco działają też zimne, miejscowe okłady z nawilżonej wodą bawełnianej ściereczki czy torebki wypełnionej kostkami lodu. Podrażniona skóra od słońca wymaga dobrego nawilżenia. Nie jest jednak wskazane aplikowanie tłustych kremów, ale lekkich emulsji o odpowiednim składzie. Warto wybierać specjalne kosmetyki do stosowania po opalaniu lub przeznaczone do pielęgnacji skóry atopowej. Można także używać preparatów zawierających D-pantenol, substancję powszechnie zwaną prowitaminą B5, która oprócz tego, że łagodzi uczucie świądu, zaczerwienienie i podrażnienia, przyspiesza regenerację naskórka. Cenne są ponadto alantoina, aloes oraz wiele innych składników odżywczych. W najbliższym czasie po oparzeniu dobrze jest obserwować poszkodowanego pod kątem innych niepokojących objawów, takich jak ból głowy, mdłości, senność czy dreszcze, czyli zespołu dolegliwości charakterystycznych dla udaru cieplnego. Wówczas wskazana jest szybka konsultacja medyczna.
