Czy prowadzić postępowanie powypadkowe gdy pracownik nie udał się do lekarza?

Czasami w każdej pracy zdarzają się drobne wypadki, np. skaleczenie nożem podczas pracy. Może wówczas zrodzić się pytanie, czy w przypadku takiego drobnego urazu, skaleczenia podczas pracy, gdy pracownik nie udaje się do lekarza i nie posiada żadnej dokumentacji medycznej, a co więcej nadal pracuje po opatrzeniu skaleczenia plastrem, należy sporządzić protokół powypadkowy? Sprawdź, jak należy postąpić w tej sytuacji.

Protokół powypadkowy należy sporządzić bez względu na to, czy pracownik, który doznał urazu podczas pracy otrzymał zwolnienie lekarskie i czy dostarczył wstępną opinię lekarską.

__

Przeczytaj też:

• Brak informacji o urazie a prowadzenie postępowania powypadkowego
• Potwierdzenie urazu przez lekarza a wypadek przy pracy
• Brak urazu podczas wypadku w czasie pracy zwalnia ze sporządzania protokołu powypadkowego

__

Ważne

Za wypadek przy pracy uważa się zdarzenie:

• nagłe,
• wywołane przyczyną zewnętrzną
• powodujące uraz lub śmierć,
• które nastąpiło w związku z pracą.

Natomiast urazem w rozumieniu ustawy jest uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego.

Aby zdarzenie zostało uznane za wypadek przy pracy wszystkie elementy definicji (nagłość zdarzenia, przyczyna zewnętrzna, skutek w postaci urazu lub śmierci, związek zdarzenia z pracą) muszą wystąpić jednocześnie.

Opisane w pytaniu zdarzenie wyczerpuje definicję wypadku przy pracy.

Należy również zwrócić uwagę na przepisy Kodeksu pracy mówiące, że w razie wypadku przy pracy pracodawca jest zobowiązany:

• podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie,
• zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
• ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku,
• zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom

(art. 234. § 1. Kodeksu pracy).

Podobny zapis występuje w art. 236. Kodeksu pracy, wskazując że pracodawca jest obowiązany systematycznie analizować przyczyny:

• wypadków przy pracy,
• chorób zawodowych i
• innych chorób związanych z warunkami środowiska pracy

i na podstawie wyników tych analiz stosować właściwe środki zapobiegawcze.

Wyżej wymienionych przepisach nie ma mowy o zwolnieniu lekarskim ani o wstępnej opinii lekarskiej.

Natomiast niesporządzenie protokołu powypadkowego utrudnia (uniemożliwia) zastosowanie właściwych środków zapobiegawczych w celu uniknięcia podobnego zdarzenia w przyszłości.

Jednakże rozporządzenie w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy wskazuje, że niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku zespół powypadkowy jest obowiązany przystąpić do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, w szczególności:

• zasięgnąć opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku;

Zapis powyższy nakłada na zespół powypadkowy obowiązek zasięgnięcia opinii lekarza w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku.

Uwaga

W sytuacji urazu o widocznych, oczywistych skutkach (np. skaleczenie) można sporządzić protokół bez opinii lekarskiej.

Niemniej jednak dla porządku i jasności sprawy, np. sytuacji zaistnienia ewentualnych późniejszych i nieprzewidzianych wcześniej skutków urazu, członkowie zespołu powypadkowego powinni nakłonić poszkodowanego (dla jego dobra) do udania się do lekarza w celu uzyskania opinii o urazie.

Proszę również mieć na uwadze, że dla uporządkowania spraw dotyczących dochodzenia powypadkowego w zakładzie powinna być opracowana ?procedura badania wypadków?, zawierająca w szczególności obowiązki poszkodowanego, jego przełożonego, świadków zdarzenia i innych osób, które będą niezbędne czy pomocne do ustalania przyczyn i okoliczności wypadków.

Ważne

Pracodawca, który nie ustali w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku, nie doprowadzi do sporządzenia protokołu powypadkowego może być narażony na karę, o której mowa w przepisach Kodeksu pracy:

Kto, będąc odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierując pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł. Tej samej karze podlega, kto wbrew obowiązkowi (?) nie ujawnia wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, albo przedstawia niezgodne z prawdą informacje, dowody lub dokumenty dotyczące takich wypadków i chorób. (art. 283. § 1. i § 2. pkt 6 Kodeksu pracy).

Podstawa prawna

• art. 2 pkt. 13; art. 3. ust. 1 ustawy wypadkowej Ustawa z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r., poz. 1376);
• Ustawa z 26 czerwca 1974 r. ? Kodeks Pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 917 ze zm.);
• § 7. ust. 1. Rozporządzenie Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. Nr 105, poz. 870);
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz.U. Nr 227 poz. 2298).

Lesław Zieliński
były główny inżynier zarządzania
bezpieczeństwem pracy, rejestrowany
audytor pomocniczy SZBP wg ISRS
PortalBHP.pl