Jak obliczyć wymiar czasu pracy?

Wymiar czasu pracy to liczba godzin, którą pracownik ma obowiązek przepracować w przyjętym okresie rozliczeniowym. Sprawdź, w jaki sposób go obliczyć – zarówno w przypadku pełnego etatu, jak i przy zatrudnieniu na niepełnym etacie.

• Czasem pracy nazywa się czas, w którym osoba zatrudniona pozostaje do dyspozycji zatrudniającego w miejscu pracy lub innym wyznaczonym wcześniej miejscu.
• Zgodnie z prawem może on wynosić maksymalnie 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo w 4-miesięcznym okresie rozliczeniowym.
• Przy zatrudnieniu na niepełnym etacie liczbę godzin pracy pomniejsza się proporcjonalnie do niego.
• Pracodawca, który nie przestrzega przepisów dotyczących czasu pracy, może otrzymać karę grzywny w wysokości 1 000 – 30 000 złotych.

Wymiar czasu pracy – podstawowe informacje

Jak wskazuje Kodeks pracy, czas pracy to czas, w którym pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy w miejscu pracy bądź innym miejscu, jakie zostało wyznaczone do jej realizacji. Zgodnie z art. 129 § 1 tej ustawy maksymalny czas pracy może wynosić 8 godzin w ciągu doby i 40 godzin w ciągu 5-dniowego tygodnia pracy na 4-miesięczny okres rozliczeniowy. Wymiar ten stanowi podstawę do ustalenia liczby godzin do przepracowania przez każdą zatrudnioną osobę. Pracodawca powinien we właściwy sposób określić liczbę godzin do przepracowania w konkretnym miesiącu. W przypadku pracy nadmiarowej osobie zatrudnionej przysługuje natomiast prawo do dodatkowego wynagrodzenia. Warto podkreślić, że przy współpracy B2B zazwyczaj nie ma ściśle ustalonego wymiaru czasu pracy tak jak w przypadku umowy o pracę – przedsiębiorca świadczący usługi na rzecz innej firmy najczęściej sam określa pory działania.

Jak obliczyć wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym?

Chcąc wyznaczyć wymiar czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym, należy:

• pomnożyć liczbę tygodni do przepracowania w tym okresie przez 40;
• do otrzymanej liczby dodać pomnożoną przez 8 liczbę dni, które zostały do końca okresu rozliczeniowego (od poniedziałku do piątku);
• odjąć po 8 godzin za każdy dzień ustawowo wolny od pracy przypadający w innym dniu niż niedziela.

Wymiar czasu pracy a niepełny etat

W przypadku zatrudnienia na niepełnym etacie (np. na pół, 1/4 czy 1/8 etatu) liczba godzin pracy zostaje pomniejszona proporcjonalnie do tego etatu. Oznacza to, że jeżeli dzień pracy przy zatrudnieniu na pełen etat to 8 godzin, w przypadku ½ etatu są to 4 godziny, czyli 20 godzin w tygodniu i 80 godzin w 4-tygodniowym miesiącu.

Wymiar czasu pracy w miesiącu na pełnym etacie w 2025 roku

Liczba godzin pracy w ciągu miesiąca w przypadku pracownika zatrudnionego na pełen etat wynosi w 2025 roku:

• 168 godzin (21 dni) w styczniu;
• 160 godzin (20 dni) w lutym;
• 168 godzin (21 dni) w marcu;
• 168 godzin (21 dni) w kwietniu;
• 160 godzin (20 dni) w maju;
• 160 godzin (20 dni) w czerwcu;
• 184 godziny (23 dni) w lipcu;
• 160 godzin (20 dni) w sierpniu;
• 176 godzin (22 dni) we wrześniu;
• 184 godziny (23 dni) w październiku;
• 144 (18 dni) godziny w listopadzie;
• 168 godzin (22 dni) w grudniu.

W 2025 całkowity wymiar czasu pracy wynosi zatem 1992 godzin, czyli 249 dni.

Święta ustawowo wolne, które wpływają na wymiar czasu pracy w 2025 roku

W 2025 roku święta ustawowo wolne od pracy przypadają na:

• środę 1 stycznia – Nowy Rok;
• poniedziałek 6 stycznia – Trzech Króli;
• niedziela 20 kwietnia – Wielkanoc;
• poniedziałek 21 kwietnia – Poniedziałek Wielkanocny;
• czwartek 1 maja – Święto Pracy;
• sobota 3 maja – Święto Konstytucji 3 Maja;
• niedziela 8 czerwca – Zielone Świątki;
• czwartek 19 czerwca – Boże Ciało;
• piątek 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny;
• sobota 1 listopada – Wszystkich Świętych;
• wtorek 11 listopada – Święto Niepodległości;
• środa 24 grudnia – Wigilia;
• czwartek 25 grudnia – Boże Narodzenie;
• piątek 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.

Nieprzestrzeganie norm godzin pracy – konsekwencje dla pracodawcy

Na pracodawcę, który nie przestrzega przepisów związanych z czasem pracy, może zostać nałożona kara grzywny w wysokości od tysiąca do 30 tysięcy złotych – wskazuje na to art. 281 pkt 5 Kodeksu pracy. Ich naruszenie jest bowiem traktowane jako wykroczenie przeciwko pracownikowi.

Wymiar czasu pracy a przerwy

W przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę pracownikowi w każdej dobie przysługuje prawo do przynajmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku, a w każdym tygodniu – do przynajmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku (zazwyczaj jest to sobota i niedziela). Co więcej, jeżeli zatrudniony pracuje w ciągu doby przez 6 i więcej godzin, może skorzystać z przerwy trwającej co najmniej 15 minut – jest ona uwzględniana w czasie pracy.

Szukasz pracownika na pełen etat do swojej firmy? Dodaj ofertę pracy w Internecie, na popularnych portalach rekrutacyjnych.

Podsumowanie

Wymiarem czasu pracy nazywa się liczbę, jaką osoba zatrudniona musi przepracować w danym okresie rozliczeniowym. Według polskiego prawa maksymalny czas pracy może wynosić 8 godzin w ciągu doby i 40 godzin tygodniowo w 4-miesięcznym okresie rozliczeniowym. Przy zatrudnieniu na niepełnym etacie liczba godzin pracy jest natomiast pomniejszana proporcjonalnie do tego etatu. W 2025 całkowity wymiar czasu pracy (przy zatrudnieniu na cały etat) wynosi 1992 godzin, czyli 249 dni.