W sobotę w Muzeum Historii Regionalnej Pałacyk Oborskich odbyła się wieczornica poświęcona powstaniu styczniowemu w 160 rocznicę jego wybuchu. Był wykład, a także prezentacja nowego eksponatu.

22 stycznia 1863 roku wybuchło powstanie styczniowe. Muzeum Historii Regionalnej Pałacyk Oborskich w Mielcu upamiętnił to wydarzenie wieczornicą. - Dzisiejsza wieczornica poświęcona jest powstaniu styczniowemu w związku ze 160 rocznicą jego wybuchu. Marszałek Piłsudski, który był wychowany przez matkę Marię z Billewiczów, w wielkim kulcie dla powstania i w wielkiej estymie napisał, że powstanie to wybuchło niczym proch rozsypany a nie nabity. I rzeczywiście tak było - mówił na wstępie Jerzy Skrzypczak, dyrektor Muzeum Historii Regionalnej w Mielcu.

Sprawdź fotorelację do artykułu

+41

Samo spotkanie poświęcone było głównie osobie Henryki Pustowójtówny. Wykład wygłosił profesor Eugeniusz Niebelski z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego - jedna z czołowych postaci jeśli chodzi o badania historyczne nad powstaniem styczniowym. - Był taki czas kiedy powiedziano „koniec historii” - tak nas nauczano, tak nam wmawiano. Niektórzy w to uwierzyli. Wystarczył luty 2022 roku. Gdzie jest teraz ten koniec historii i nasza pewność, że jesteśmy i będziemy wolni? - mówił na wstępie. - Ta historia i te powstania to nie banał. Gdyby nie polskie powstania, te przegrane, nie byłoby Polski w 1918 roku, nie byłoby Polski w 1920 roku. To najdłużej trwające powstanie ze wszystkich. 

Jak podkreślał Eugeniusz Niebelski, Henryka Pustowójtówna była kobietą niezwykłą. Jej matką była Polka, ojcem - rosyjski oficer. Jednak największy wpływ na poglądy Henryki miała jej babka - Brygida Kossakowska, to u niej w Lublinie bowiem mieszkała, przez nią została też ochrzczona. - Ona miała wpływ na polskość i na ten taki pozytywny przewrót w umysłowości i mentalności tej młodej dziewczyny. Henryka zaczęła się czuć Polką - powiedział. - W jej życiu jest wiele ciekawych elementów, to jedna z najciekawszych kobiet 1963 roku. Była w wydarzeniach przed powstaniem - manifestacjach, była w powstaniu, w walkach i na emigracji. Nie była tylko na zesłaniu, choć chciano ją na nie wysłać. To historia na fabularny, rewelacyjny film.

W chwili wybuchu powstania styczniowego Pustowójtówna miała 25 lat. Dołączyła do oddziałów Mariana Langiewicza, brała udział w bitwie pod Małogoszczą. Została aresztowana w Krakowie, po kilku tygodniach ją uwolniono, ale do walk ze względów zdrowotnych nie wróciła. W końcu zamieszkała w Paryżu, tam wyszła za mąż za lekarza Stanisława Loewenhardta, którego poznała w oddziałach Langiewicza. Zmarła na atak serca w wieku zaledwie 43 lat.

Sobotnie spotkanie było też okazją do pokazania nowego eksponatu w Muzeum Historii Regionalnej. - W gablocie w holu Pałacyku Oborskich przedstawiliśmy pamiątki powstania 1863 roku. Zgromadziliśmy tam kilka artefaktów, bardzo ciekawych. To wszystko oryginały - informował Jerzy Skrzypczak. - Szczególną uwagę należy zwrócić na małe drewniane pudełeczko. Przywiozłem je dwa dni temu z Muzeum Wojska Polskiego, do Polski zostało ono przywiezione przez Maksymiliana Oborskiego, ojca Wacława, tego, który wybudował pałacyk, a który był zesłańcem na Syberii i z tejże przywiózł to małe pudełko, które wykonał własnoręcznie. W środku był zwitek papieru z modlitwą napisaną przez jednego z powstańców oraz mały kamyk z rzeki Ob.