List do radnych miejskich w sprawie 5G i elektroskażeń

Do naszej redakcji dotarł list prof. dr hab. inż. Andrzeja Krawczyka, prezesa Polskiego Towarzystwa Zastosowań Elektromagnetyzmu, w sprawie planowanego przyjęcia przez Radę Miejską w Mielcu apelu związanego z rozwojem sieci 5G i ochroną zdrowia mieszkańców przed elektroskażeniami.

Jak już informowaliśmy w hej.mielec.pl, w czwartek obradować będą mieleccy radni miejscy. Podczas zaplanowanej sesji, prowadzonej przez Internet, rajcy mają zająć się petycją dotyczącą ochrony zdrowia mieszkańców przed elektroskażeniami. Planowany jest apel całej rady w tej sprawie. Urząd Miejski w Mielcu opublikował projekt uchwały rady, sygnowany przez jej przewodniczącego Bogdana Bieńka.

[ZT]59636[/ZT]

List prof. dr hab. inż. Andrzeja Krawczyka
prezesa Polskiego Towarzystwa Zastosowań Elektromagnetyzmu

Od wielu lat zajmuję się badaniami  związku pola elektromagnetycznego ze strukturami biologicznymi i w związku z tym uczestniczę w wielu dyskusjach z osobami, podnoszącymi zagrożenia jakie powoduje pole elektromagnetyczne, a w szczególności to emitowane w sieci 5G.  Z uwagą zatem przeczytałem doniesienia sygnalisty na temat owych zagrożeń i chcę przedstawić swoje stanowisko w tej materii.

1.  W sieci 5G nie pojawiają się żadne nowe fale - są to te same fale elektromagnetyczne, o częstotliwości zbliżonej do częstotliwości charakterystycznej dla sieci 4G, czy 3G. Ponieważ w piśmie zaniepokojonego obywatela pojawił się wątek fal milimetrowych warto się chwile nad nim zastanowić i postawić pytanie, jaka ta fala milimetrowa jest. Żeby na to pytanie odpowiedzieć trzeba sięgnąć do podręcznika fizyki szkoły średniej i przypomnieć sobie wzór wiążący długość fali elektromagnetycznej z jej częstotliwością i prędkością światła. Otóż szybkie obliczenia sytuacji, w której występuje częstotliwość 3 GHz daje nam odpowiedź, że długość fali wyniesie 0,1 m (10 cm). Dwukrotne zwiększenie częstotliwości powoduje zmniejszenie długości fali do 50 mm (5cm). A zatem w tych obszarach częstotliwości 5G, w jakich poruszać się będą operatorzy w Polsce, możemy mieć co najwyżej fale centymetrowe. 

Zrozumiałym jest, że pewne terminy wywołują większe emocje, szczególnie wtedy, gdy podręcznik fizyki dawno nie był używany. Ale nie chodzi o to, żeby spierać się o używane terminy, ale żeby wskazać, że pole elektromagnetyczne o częstotliwości 2,6 GHz czy 3,8 GHz jest tym samym polem elektromagnetycznym o bardzo zbliżonej długości fali elektromagnetycznej. Dla przypomnienia, pierwsza częstotliwość to obecny system LTE, a druga planowana jest w technologii 5G w Polsce. Stąd wniosek, że technologia 5G nie wymaga specjalnych badań co do zagrożenia zdrowia. Ale o badaniach za chwilę. 

2.  Autor petycji wyraża  swoje niezadowolenie z powodu zmiany wartości normatywnych, dokonane przez Ministerstwo Zdrowia na początku 2020 roku.  W związku z tym trzeba przypomnieć, że historia unormowania w Polsce inspirowana była wytycznymi radzieckim, różniącym się w sposób zasadny czy od unormowań przyjętych przez wysoko rozwinięte kraje świata, a w roku 1999 taki właśnie system norm dotyczących pola elektromagnetycznego został rekomendowany krajom członkowskim Unii Europejskiej. 

Po wprowadzeniu Rekomendacji UE większość krajów byłego bloku sowieckiego przejęła rekomendowane normy, żegnając się na zawsze z systemem radzieckim. Zostały nieliczne kraje, wśród nich Polska i Rosja, które pozostały przy starych normach. Rozporządzenie Ministra Zdrowia kończy wieloletni brak zgodności między polskim unormowaniem, a normami obowiązującymi w większości krajów europejskich, opracowanymi na podstawie Rekomendacji Rady Europejskiej w sprawie ograniczania ekspozycji ludności na pola elektromagnetyczne o częstotliwościach od 0 Hz do 300 GHz, przyjętej w dniu 12.07.1999 r. Dokument ten został utworzony głównie w oparciu o zalecenia Międzynarodowej Komisji ds. Ochrony przed Promieniowaniem Niejonizującym (ang. International Commission on Nonionizing Radiation Protection – ICNIRP) wydane w 1998. 

Obecnie w Polsce, przepisem określającym zasady ochrony ludzi i środowiska przed szkodliwymi skutkami promieniowania elektromagnetycznego jest Rozporządzenie Ministra Zdrowia  z dnia 17 grudnia 2019 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pola elektromagnetycznego w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. 2019,  poz. 1883).

Należy pozytywnie ocenić decyzję Ministerstwa Zdrowia, które wspólnie z Ministerstwem Cyfryzacji i Ministerstwem Środowiska, zdecydowało się na zmianę polskiego unormowania i w zakresie wysokich częstotliwości dopasowanie go, po latach systematycznego nacisku środowisk akademickich i instytucji telekomunikacyjnych, do Rekomendacji UE. Jest to szczególnie ważne w czasie, kiedy wprowadzana jest technologia telekomunikacyjna piątej generacji, czyli 5G. Wprowadzone przez resort zdrowia zmiany pozwolą operatorom telekomunikacyjnym na wprowadzanie technologii 5G oraz na niezbędną rozbudowę obecnej infrastruktury.

A zatem "sensacyjna" wiadomość  o stukrotnym podniesieniu norm jest tylko potwierdzeniem harmonizacji polskiego unormowania z unormowaniem występującym w krajach UE oraz w krajach o dużej kulturze technicznej. Warto jeszcze dodać, że wielkość emitowanego pola elektromagnetycznego nie zmieni się w większości instalacji 5G w stosunku do obecnie emitowanego. A przypomnijmy, ze obecnie emitowane pole elektromagnetyczne nie przekraczało 7 v/m, albo w jednostkach mocy 0,1 W/m2. 

3. Autor petycji opiera swoje przekonanie na tysiącach niezależnych badań naukowych, które mają, w ich opinii, potwierdzać tezę o szkodliwości pola elektromagnetycznego, niezależnie już od częstotliwości, a zatem już nie tylko 5G. i stwierdza, że nie ma badań prowadzonych dla technologii 5G.   W świetle tego, co wynika z obliczeń długości fali, nie ma żadnej potrzeby prowadzenia jakichkolwiek specjalnych badań dotyczących technologii 5G. W odniesieniu do pola elektromagnetycznego jako takiego przeprowadzono bardzo dużo badań epidemiologicznych, in vivo, in vitro, wykonano szereg badań w oparciu o modele matematyczne, i większość tych badań, spełniających wszystkie warunki rzetelności naukowej, nie wskazuje na "niszczący nasze zdrowie i życie" wpływ pola elektromagnetycznego. 

Raport FDA (amerykańskie biuro ds. żywności i leków) z ostatniego dziesięciolecia przytacza sto kilkadziesiąt badań, które spełniają wszystkie warunki metodyczne, właściwe metodzie naukowej. A zatem w sposób czysto demagogiczny mówi się o tysiącach badań, podczas gdy wykonanych badań jest o wiele mniej, a tych wykazujących elementy szkodliwości pola elektromagnetycznego jest zdecydowana mniejszość. Widoczne to jest  choćby we wspomnianym raporcie  FDA (oryginał https://www.fda.gov/, omówienie http://elektrofakty.pl/2020/04/15/omowienie-raportu-fda-amerykanskiej-agencji-ds-zywnosci-i-lekow-analiza-ryzyk-wywolanych-przez-ekspozycje-pem/).   

Wspomniana przez autora pisma Międzynarodowa Komisją do spraw Ochrony przed Promieniowaniem Niejonizującym (ICNIRP)  jest grupą ekspertów, bardzo różnej narodowości nie tylko niemieckiej, albo prawie nie-niemieckiej, którzy pilnie śledzą prowadzone w całym świecie badania naukowe i podsumowują je w swoich wytycznych. Ostatnie wytyczne, dotyczące limitów pola elektromagnetycznego wysokich częstotliwości , nawet tych częstotliwości, które niepokoją autora pisma i innych przeciwników m5G, opublikowane w marcu 2020 roku nie wniosły żadnych istotnych zmian    w stosunku do wytycznych opracowanych ponad 20 lat temu.

4. Autor petycji wymienia  instytucje, które protestowały przeciwko podwyższeniu dopuszczalnych poziomów pola elektromagnetycznego, ale już nie są podane instytucje, które te zmiany proponowały. Można podać tutaj głosy naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Politechniki Łódzkiej, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Politechniki Lubelskiej, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego czy naukowców-członków Polskiego Towarzystwa Zastosowań Elektromagnetyzmu. Ponadto, są opracowania różnych instytucji światowych, jak wspomnimy raport FDA. Istnieje bogate piśmiennictwo naukowe, np. czasopismo BIOELECTROMAGNETICS, czy referaty prezentowane na konferencjach naukowych, takich jak BioEm organizowanych przez Bioelectromagnetic Society, gromadzące corocznie kilkuset uczestników, czy konferencjach krajowych, jak sympozja PTZE, prezentujące corocznie kilkanaście referatów z omawianej tematyki.  

Przedstawiciele  wspomnianych i wielu innych instytucji naukowych i akademickich są autorami wielu raportów i opracowań , wskazujących na brak zagrożenia związanego z polem elektromagnetycznym.    Wyrazem tych opinii może być, wśród wielu innych wypowiedzi środowiska naukowego, zapis ze spotkania internetowego z przedstawicielami samorządów
(https://samorzad.pap.pl/kategoria/telekomunikacja/prof-andrzej-krawczyk-i-marek-lipski-odpowiadali-na-pytania-o-5g-i-pem).

Sprawy poruszane w petycji wymagają wiedzy na temat pola elektromagnetycznego, fizyki, biologii, medycyny i nie powinny być przedstawiane w uproszczonej formie petycji, apeli czy podporządkowane woli osób, niebędących specjalistami w wymienionych dziedzinach wiedzy.

Do podejmowania wiążących decyzji administracyjnych i technicznych, związanych z telekomunikacją   potrzebne są konsultacje z   teoretykami i praktykami, badaczami wpływu PEM na środowisko oraz tych, którzy to PEM wytwarzają. Pomocą w takich konsultacjach mogą być reprezentanci   organizacji, wymienionych wyżej, np.   Polskie Towarzystwo Zastosowań Elektromagnetyzmu.

Mam nadzieję, że Pan Redaktor przedstawi mieszkańcom Mielca  moje uwagi.     

Mam nadzieję, że władze samorządowe Mielca, do których kieruję podobne pismo, przyjrzą się wnikliwie moim uwagom i  wezmą je pod uwagę przed podjęciem uchwały, dotyczącej polityki telekomunikacyjnej na terenie Mielca. 

Z wyrazami poważania
prof. dr hab. inż. Andrzej Krawczyk
prezes Polskiego Towarzystwa Zastosowań Elektromagnetyzmu