95 urodziny ostatniego harcerza mieleckiej drużyny Szarych Szeregów

10 maja swoje 95 urodziny obchodzi ostatni z żyjących harcerzy konspiracyjnej mieleckiej drużyny Szarych Szeregów im. Jeremiego Wiśniowieckiego - Tytus Wyczałek.

Urodził się 10 maja 1928 r. w Mielcu. W 1935 r. rozpoczął naukę w Szkole Powszechnej. Do wybuchu wojny ukończył 4 klasy. Piątą klasę ukończył w okresie okupacji niemieckiej. 

4 listopada 1940 r. wstąpił do tajnego harcerstwa, w ramach samodzielnego zastępu „Rysiów” pod pseudonimem „R2”. W 1943 r. harcerze włączeni zostali do struktury Armii Krajowej obwodu „Mleko” (Mielec). Zastęp „Rysiów” wraz z zastępami „Orłów” i „Wilków” utworzył drużynę imienia Jeremiego Wiśniowieckiego”. Ich działalność polegała głównie na działaniach o charakterze wywiadowczym, a także zbieraniu i konserwowaniu broni. 

Po opuszczeniu Mielca przez wojska niemieckie, w sierpniu 1944 r. Tytus Wyczałek został przyjęty do Gimnazjum im. St. Konarskiego w Mielcu. W dalszym ciągu pozostawał w konspiracji, gdyż drużyna im. J. Wiśniowieckiego nie ujawniła się. W 1946 r. przyjęła zakonspirowaną nazwę „Stalowi Polacy”, od tej pory głównym celem jego działania została działalność antykomunistyczna.

28 kwietnia 1946 r. Wyczałek został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa  w Mielcu. Po paru dniach został przewieziony do WUBP w Rzeszowie, gdzie po półtoramiesięcznym okresie śledztwa został przeniesiony do więzienia w zamku w Rzeszowie. Po zwolnieniu był kilkakrotnie wzywany do UB w Mielcu, na „rozmowy”, co m.in. było powodem, że cała jego rodzina z początkiem 1947 r. przeniosła się do Polanicy Zdroju.

W 1949 r. ukończył Liceum Ogólnokształcące. Nie został jednak przyjęty na Politechnikę we Wrocławiu i pracował jako nauczyciel w Państwowym Ośrodku Wychowawczym w Lądku Zdroju, a następnie w Zgorzelcu. W 1950 r. został przyjęty do Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku. W 1951 r. założył rodzinę. W dniu 5 listopada 1951 r. został ponownie aresztowany przez UB w Gdańsku i po tygodniu śledztwa przewieziony do WUBP w Krakowie i usadzony w więzieniu przy Montelupich.

Po prawie 9 miesiącach śledztwa stanął przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Krakowie. Został skazany na 5 lat więzienia, ale równocześnie pod koniec lipca 1952 r. zwolniony na mocy amnestii. W związku z tym, że nie miał możliwości kontunuowania studiów wrócił do Polanicy Zdroju gdzie pracował jako fotograf. Następnie przeniósł się do Ząbkowic Śląskich, gdzie również prowadził zakład fotograficzny. W 1975 r. powrócił ponownie do Polanicy Zdroju, gdzie prowadził własny zakład fotograficzny.

W swoim pełnym służby Rzeczypospolitej życiu pełnił wiele funkcji społecznych m.in. był prezesem PTTK w Ząbkowicach, działał w Radzie Spółdzielni, był Przewodnikiem Sudeckim i Dolnego Śląska, był radnym Rady Miejskiej w Polanicy Zdrój oraz członkiem Zarządu Miasta, organizował turnieje szachowe, w latach 1993-1995 był prezesem Towarzystwa Miłośników Polanicy. Od 1992 r. jest członkiem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Obwodu Ziemi Kłodzkiej, a od 2004 r. jego prezesem, którą to funkcję pełni nadal.

W 2004 r. Tytus Wyczałek został awansowany na stopień porucznika, a w 2022 r, na stopień kapitana Wojska Polskiego. Odznaczony: Krzyżem Armii Krajowej, Odznaką Pamiątkową „Akcji Burza”, Odznaką Weterana Walk o Niepodległość, Kombatanckim Krzyżem Zasługi, Krzyżem Niezłomnych, Krzyżem Walki o Niepodległość, Krzyżem Więźnia Politycznego i Odznaką „Zasłużony dla Dolnego Śląska”.

W 2019 r. wraz z swym przyjacielem i towarzyszem broni Jerzym Dębickim odsłaniał w Mielcu tablicę pamięci „Stalowych Polaków” ufundowaną przez Instytut Pamięci Narodowej. Mimo lat i stanu zdrowia ze sztandarem ŚZŻAK Kłodzko towarzyszył ostatniej drodze Jerzego Dębickiego w 2020 r. Ostatni Jego pobyt w Mielcu związany był z uroczystościami odsłonięcia Pomnika Żołnierzy Wyklętych Niezłomnych.

200 lat Panie Kapitanie!