Egzekucja długu przez komornika z odziedziczonego spadku

Śmierć bliskich osób czasami nadchodzi nieoczekiwanie, a czasami jest skutkiem długiego procesu chorobowego. Niezależnie od wszystkiego po zmarłym zostaje zawsze jakiś spadek – nawet taki niewielkiej własności czy wręcz składający się z samych długów. Jeśli jednak wśród dziedziczących znajduje się osoba będąca czyimś dłużnikiem, majątek spadkowy jest do pewnego stopnia zagrożony. Dziedziczenie bowiem stanowi powiększenie majątku dłużnika, zatem komornik może z tych nowych składników próbować egzekwować długi. Jak wygląda taka procedura? Czym różni się w tym kontekście dziedziczenie z testamentu i ustawowe? Aby się tego dowiedzieć, warto przeczytać poniższy artykuł. 

Sposób dziedziczenia a działania wierzyciela 

Jak już wspomniano, w polskim porządku prawnym istnieją dwa sposoby dziedziczenia spadku. Pierwszy z nich – bardziej popularny – to dziedziczenie z ustawy. Polega na ustaleniu wielkości udziału spadkowego dla każdego spadkobiercy według zapisów ustawy. Drugim sposobem jest sporządzenie testamentu, w którym spadkodawca rozporządza majątkiem spadkowym według własnej woli. W zależności od typu dziedziczenia komornik w imieniu wierzyciela może podjąć różne działania mające na celu zajęcie majątku ze spadku, którego część przypada dłużnikowi. W obu sytuacjach spadkobiercy mają możliwość odrzucenia spadku w ciągu sześciu miesięcy od śmierci spadkodawcy. Zwykle robią to, jeśli majątek spadkowy jest zadłużony (lub też z innych powodów). Na założenie sprawy spadkowej nie ma jednak określonego terminu i można zrobić to w dowolnym momencie – nawet po wielu latach. Jeżeli w danej sprawie, w której dochodzi do dziedziczenia dłużnik, ma miejsce dziedziczenie z ustawy, to wierzyciel może złożyć tak zwany wniosek o zajęcie prawa dłużnika do żądania podziału majątku spadkowego. Oczywiście ma to miejsce w sytuacji, gdy spadek nie został odrzucony. Po przyznaniu danej części majątku na rzecz dłużnika komornik może zająć ją i sprzedać w drodze licytacji. Jeśli natomiast zmarły pozostawił testament, w którym pominął osobę zadłużoną, ma ona możliwość wystąpienia o zachowek. Jego wysokość jest określona w Kodeksie cywilnym. W większości przypadków zachowek równa się połowie udziału spadkowego, który przypadałby spadkobiercy, jeśli doszłoby do dziedziczenia ustawowego. Roszczenie wnosi się wobec osoby czy osób, które otrzymują spadek z testamentu. Nie jest jednak obowiązkowe, można zrezygnować z domagania się zachowku. 

Zobacz też: Czy komornik może zająć spadek po rodzicach? 

Zachowek dla dłużnika 

Jak już wspomniano, osoby pozostające w kręgu spadkobierców, a pominięte w testamencie, mogą ubiegać się o należny im zachowek. Powinien być on wypłacony na żądanie. Oczywiście kwestie te przysparzają nieraz wielu kłopotów spadkobiercom, zwłaszcza jeśli dochodzona suma jest dość wysoka. Zgodnie z treścią art. 887 Kodeksu postępowania cywilnego na podstawie zajęcia wierzyciel może wykonywać wszelkie prawa i roszczenia dłużnika. A roszczeniem takim jest właśnie niewypłacony zachowek. Jak więc widać, komornik osoby zadłużonej w imieniu wierzyciela może wytoczyć powództwo o zachowek w imieniu dłużnika (czyli spadkobiercy ustawowego pominiętego w testamencie). Należy jednak wiedzieć, że w praktyce takie sytuacje właściwie się nie zdarzają. Jest to bowiem dość skompilowana konstrukcja prawna, z której wierzyciele raczej nie korzystają. Ryzyko zajęcia majątku ze spadku na tej drodze jest zatem niewielkie. 

Źródło: eWindykacja24.pl