Wniosek o rentę chorobową – kiedy można się ubiegać i jak wygląda procedura?

Renta chorobowa to jedno ze świadczeń, z którego mogą skorzystać osoby, które ze względu na stan zdrowia nie są w stanie wykonywać pracy zarobkowej. To duża pomoc dla osoby, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy. Często jest to jedyne źródło utrzymania dla ludzi, którzy zmagają się z poważną chorobą lub niepełnosprawnością. Wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy musi być jednak złożony zgodnie z obowiązującymi przepisami, a decyzja o jego przyznaniu podejmowana jest na podstawie szczegółowej oceny medycznej i formalnej. Jak to zrobić?

Czym jest renta chorobowa?

Renta chorobowa, określana też jako renta z tytułu niezdolności do pracy, to świadczenie wypłacane osobom, które utraciły zdolność do wykonywania pracy zarobkowej z powodu przewlekłej choroby, urazu lub trwałego pogorszenia stanu zdrowia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami niezdolność ta musi zostać potwierdzona przez lekarza orzecznika ZUS lub KRUS. Dopiero na podstawie jego opinii możliwe jest rozpatrzenie wniosku i ewentualne przyznanie renty. Osoba, która częściowo utraciła zdolność do pracy i nie może kontynuować pracy zarobkowej z powodu złego stanu zdrowia musi stawić się w dzień badania lekarskiego przez orzecznika i dowiedzieć się, czy z tytułu danej choroby przysługuje renta.  Orzeczenie lekarza orzecznika na temat zdolności do pracy z powodu stanu zdrowia ma tu duże znaczenie. Ważny jest czas niezdolności do pracy i stopień zaawansowania schorzenia, a także historia aktywności zawodowej.

Wyróżnia się dwa główne rodzaje renty chorobowej:

• Renta czasowa – przysługuje osobom, u których istnieją rokowania odzyskania zdolności do pracy w przyszłości. W przypadku dalszego stwierdzenia niezdolności do pracy renta czasowa z powodu naruszenia sprawności organizmu może być przedłużona.
• Renta stała – przyznawana osobom, które nie mają szans na poprawę stanu zdrowia umożliwiającą powrót do pracy zarobkowej

Świadczenie to może być wypłacane z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), w zależności od systemu ubezpieczenia społecznego osoby wnioskującej.

Kto może otrzymać rentę chorobową?

Żeby renta chorobowa mogła zostać przyznana, muszą zostać spełnione trzy podstawowe warunki:

• Stwierdzona niezdolność do pracy – osoba musi zostać uznana za całkowicie lub częściowo niezdolną do pracy przez lekarza orzecznika ZUS lub KRUS.
• Odpowiedni staż ubezpieczeniowy – czyli udokumentowane okresy składkowe i nieskładkowe, których długość zależy od wieku osoby w chwili powstania niezdolności do pracy.
• Powstanie niezdolności w czasie objętym ubezpieczeniem – niezdolność do pracy musi powstać w czasie trwania ubezpieczenia społecznego lub maksymalnie 18 miesięcy po jego ustaniu.

Jeśli niezdolność do pracy powstała z powodu wypadku przy pracy, w drodze do lub z pracy, a także w wyniku choroby zawodowej, staż pracy nie ma znaczenia.

Wniosek o rentę chorobową – jak go złożyć?

Żeby rozpocząć procedurę przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, należy złożyć odpowiedni wniosek – druk ZUS Rp-1. Można to zrobić na trzy sposoby:

• Osobiście w placówce ZUS lub KRUS,
• Wysyłając dokumenty pocztą,
• Za pośrednictwem elektronicznej Platformy Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

Najlepiej przygotować się wcześniej i zgromadzić wszystkie potrzebne dokumenty. Wzory formularzy można znaleźć w urzędzie, ale także w Internecie. Więcej informacji na ten temat znajdziesz tutaj: https://wnioskionline.pl/poradniki/wniosek-o-rente-chorobowa/.

Jakie dokumenty trzeba dołączyć do wniosku?

Samo złożenie wniosku to dopiero początek. Konieczne jest również załączenie odpowiedniej dokumentacji, w tym:

• Zaświadczenia o stanie zdrowia wystawionego przez lekarza prowadzącego,
• Kompletnej dokumentacji medycznej (wyniki badań, opinie specjalistów, karty leczenia),
• Informacji o okresach składkowych i nieskładkowych,
• Świadectw pracy, potwierdzających zatrudnienie i wysokość zarobków,
• Karty wypadku, jeśli niezdolność powstała na skutek wypadku.

Dokumentacja powinna potwierdzać, że stan zdrowia pacjenta w znacznym stopniu ogranicza jego zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a nawet wymaga długotrwałej opieki czy pomocy innej osoby. Wtedy renta z tytułu niezdolności do pracy może zostać przyznana.

Badanie przez lekarza orzecznika

Po złożeniu dokumentów wnioskodawca zostaje skierowany na badanie lekarskie przez lekarza orzecznika ZUS lub KRUS. Na podstawie analizy stanu zdrowia, dokumentacji medycznej oraz poziomu posiadanych kwalifikacji zawodowych lekarz podejmuje decyzję, czy osoba jest:

• Całkowicie niezdolna do pracy,
• Częściowo niezdolna do pracy,
• Czasowo niezdolna do pracy (z możliwością rehabilitacji).

Jeśli lekarz wyda opinię odmowną, można wnieść sprzeciw do komisji lekarskiej, w terminie 14 dni od otrzymania decyzji. Komisja ponownie analizuje stan zdrowia i okoliczności, które mogły wpłynąć na niezdolność do pracy.

Kiedy i jak otrzymuje się decyzję?

Czas oczekiwania na decyzję wynosi zazwyczaj do 30 dni od złożenia kompletnego wniosku. Jeżeli wymagane będą dodatkowe badania, obserwacje lub uzupełnienie dokumentacji, termin ten może się wydłużyć. Warto więc zadbać o to, aby już przy pierwszym złożeniu wniosku zawierał wszystkie wymagane dane i załączniki.

W przypadku pozytywnej decyzji, świadczenie wypłacane jest od dnia powstania niezdolności do pracy, jeśli wniosek został złożony w ciągu 30 dni od tej daty. W przeciwnym razie renta przysługuje od dnia złożenia wniosku.

Renta chorobowa a instytucja wypłacająca

Wybór instytucji, która wypłaca rentę chorobową, zależy od tego, gdzie była odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne:

• ZUS – obejmuje osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, prowadzące działalność gospodarczą itd.
• KRUS – dotyczy osób ubezpieczonych w systemie rolniczym, czyli m.in. rolników, domowników oraz członków rodzin prowadzących działalność rolniczą.

Aby otrzymać rentę z KRUS, trzeba udokumentować co najmniej 5-letni okres ubezpieczenia w ciągu ostatnich 10 lat przed złożeniem wniosku.