Profilaktyka zdrowotna – o czym pamiętać?

Profilaktyka zdrowotna to jeden z najważniejszych aspektów dbania o zdrowie, który ma na celu zapobieganie chorobom i utrzymanie lepszego samopoczucia na dłużej. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie to nie tylko brak niepełnosprawności i chorób, lecz całkowity dobrostan człowieka, zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Aby kompleksowo zadbać o zdrowie, pamiętaj o badaniach kontrolnych, jak również o zdrowym stylu życia i unikaniu stresu.

Regularne badania kontrolne

Regularne badania kontrolne to fundament profilaktyki zdrowotnej. Najbardziej rekomendowane to:

• Badania krwi (m.in. morfologia, glukoza, cholesterol) – pozwalają na wczesne wykrycie nieprawidłowości związanych z chorobami metabolicznymi, takimi jak choroby serca, cukrzyca. 
• Pomiar ciśnienia tętniczego – wysokie ciśnienie to jeden z czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, takich jak: nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, choroba niedokrwienna serca.
• Badania profilaktyczne w zależności od wieku i płci – przykładowo, kobiety powinny regularnie wykonywać cytologię i mammografię, mężczyźni z kolei – badanie prostaty. Po 50. roku życia każdy powinien też poddać się badaniu na krew utajoną (https://www.nn.pl/blog/posts/2024/krew_utajona.html) pod kątem profilaktyki raka jelita.

Szczepienia ochronne

Szczepienia ochronne to jedna z najskuteczniejszych metod zapobiegania wielu chorobom. Istotne jest stosowanie się do kalendarza szczepień, zarówno w dzieciństwie, jak i w dorosłym życiu. Zwłaszcza jeśli jest się osobą z chorobami przewlekłymi lub seniorem. W Polsce obowiązkowy kalendarz szczepień obejmuje szczepionkę przeciwko: wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, odrze, śwince i różyczce oraz grypie.

Zdrowy styl życia

Wprowadzenie zdrowych nawyków żywieniowych oraz regularna aktywność fizyczna są niezbędne dla utrzymania dobrego stanu zdrowia. Warto zadbać, by dieta była bogata w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, zdrowe tłuszcze oraz białko. Unikaj nadmiaru cukrów prostych, soli, tłuszczów trans oraz używek (zwłaszcza papierosów, alkoholu i narkotyków). Regularna aktywność fizyczna, zalecana na poziomie co najmniej 150 minut umiarkowanej aktywności tygodniowo, przyczynia się do utrzymania prawidłowej masy ciała oraz zmniejsza ryzyko wielu chorób, w tym chorób serca, cukrzycy typu 2 oraz niektórych nowotworów. Zadbaj także o odpowiednią ilość snu – dorośli potrzebują około 7–9 h snu dziennie.

Równie ważna jak zdrowie fizyczne, jest Twoja psychika. Dbając o siebie kompleksowo, nie zapominaj o odpoczynku i relaksie. W miarę możliwości unikaj stresu, a w sytuacjach kryzysowych skorzystaj z pomocy specjalisty, np. psychologa lub psychiatry.