Czym jest kręgozmyk? Diagnostyka i leczenie

Kręgozmyk, czyli spondylolisteza, to schorzenie narządu ruchu, które wiąże się z brakiem stabilności kręgosłupa. Prowadzi do spadku sprawności fizycznej chorego i pojawienia się dolegliwości bólowych oraz wielu symptomów natury neurologicznej. Najczęściej występuje w połączeniu lędźwiowo-krzyżowym. Sprawdź, w jaki sposób diagnozowana jest ta choroba i jak wygląda jej leczenie.

Czym jest kręgozmyk?

To zaburzenie osi kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej. Trzon jednego kręgu zsuwa się z innego, tym samym tracąc swoje solidne podparcie. Powodem rozwoju schorzenia jest nieprawidłowe połączenie występujące pomiędzy dwoma sąsiadującymi kręgami.

Jakie są rodzaje choroby i jakie objawy daje kręgozmyk?

Istnieją dwa główne rodzaje schorzenia:

• bezobjawowy kręgozmyk,
• objawowy kręgozmyk.

W większości przypadków (nawet 80%) zmiana ta jest bezobjawowa. U pacjentów, którzy odczuwają dolegliwości bólowe, mają problemy z chodzeniem i wykonywaniem niektórych czynności, wdraża się leczenie chirurgiczne.

Inna klasyfikacja wyróżnia kręgozmyk zwyrodnieniowy oraz wrodzony (dysplastyczny), który wynika z wrodzonej dysplazji wyrostków stawowych.

Kręgozmyki dzielą się na poszczególne typy według lokalizacji w segmentach kręgosłupa. W ponad 80% przypadków dochodzi do zaburzeń połączenia lędźwiowo-krzyżowego. Zasadniczo przyjmuje się, że im wyższa lokalizacja zmian, tym wyraźniejsze objawy kliniczne odczuwa pacjent. Można pod tym kątem wyróżnić cztery typy kręgozmyku:

• I stopień – dyslokacja kręgu poniżej 25%,
• II stopień – 25-50%,
• III stopień – 50-75%,
• IV stopień – przesunięcie powyżej 75%.

Kiedy kręgi kompletnie tracą styczność, mamy do czynienia z najbardziej zaawansowanym rodzajem tej wady kręgosłupa.

Do podstawowych objawów wskazujących na zaawansowany rozwój kręgozmyku zaliczają się:

• ból kręgosłupa,
• przykurcze,
• zmiana sylwetki,
• występowanie wad postawy,
• występowanie deformacji kręgosłupa,
• zaburzenia chodu,
• osłabienie siły mięśni w obrębie kończyn dolnych i występowanie niedowładów,
• zaburzenia czucia,
• osłabienie odruchów.

Wszystko to prowadzi do stopniowego uszkadzania kręgów, choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa, degeneracji krążków i stawów międzykręgowych.

Diagnostyka kręgozmyku

Podstawą diagnostyki jest wywiad medyczny. Lekarz wypytuje o ból kręgosłupa i jego nasilenie, objawy towarzyszące, historię wcześniejszych urazów i chorób, a także tryb życia pacjenta. Następnie przeprowadza badanie kręgosłupa, szukając możliwych asymetrii czy zmian w postawie oraz ograniczeń ruchomości. Mogą one wskazywać na rozwijanie się patologii.

Lekarz może skierować pacjenta na badanie obrazowe – RTG, tomografię komputerową oraz rezonans magnetyczny kręgosłupa. Przeprowadzić może również testy neurologiczne dla oceny siły mięśni, czucie oraz reakcje na bodźce wszędzie tam, gdzie może wystąpić kręgozmyk.

Drogi leczenia pacjentów z kręgozmykiem

Jeśli diagnoza dotycząca przesunięcia kręgów kręgosłupa zostanie potwierdzona i lekarz oceni stopień zaawansowania kręgozmyku, zaleci odpowiednie leczenie. Może ono obejmować:

• leczenie zachowawcze – fizjoterapię, odpowiednie ćwiczenia fizyczne oraz rehabilitację;
• leczenie operacyjne – chirurgię kręgosłupa obejmującą repozycję kręgozmyku, czyli stabilizację kręgów przy użyciu specjalnych instrumentów ortopedycznych.

Przy terapii stosowane są miejscowo i ogólnie działające leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Także po chirurgicznym usunięciu kręgozmyku zalecana jest odpowiednia rehabilitacja.