Karnet TIR to rodzaj międzynarodowego dokumentu celnego tranzytowego wprowadzony na mocy przepisów Konwencji TIR z 1975 roku. Podstawowym celem wprowadzenia tej regulacji było stworzenie jednolitego, uniwersalnego systemu upraszczającego procedury na przejściach granicznych i w urzędach celnych. Czym dokładnie jest karnet TIR oraz jak uzyskać go w Polsce? Sprawdzamy to w niniejszym artykule.
Czym jest i jak wypełnić karnet TIR? Podobne pytania zadaje sobie wiele osób. Karnet TIR to międzynarodowy, celny dokument tranzytowy. Wykorzystując go realizuje się procedurę TIR, która jest oparta na przepisach Konwencji TIR (fr. Transport International Routier - Międzynarodowy Transport Drogowy), która została uchwalona w 1975 roku.
Omawianą Konwencję wprowadzono po to, by możliwe było stworzenie jednolitego systemu, który uprościłby procedury na przejściach granicznych i w urzędach celnych poprzez przewożenie ładunków pod zamknięciem celnym w pojazdach lub kontenerach opatrzonych specjalną biało-niebieską tablicą TIR. Karnet TIR wyróżnia się binarnym charakterem, ponieważ jest jednocześnie dokumentem celnym i gwarancyjnym.
Karnety TIR należą do Międzynarodowej Unii Transportu Drogowego, w skrócie IRU. Instytucja ta jest również emitentem tych dokumentów. Jej siedziba zlokalizowana jest w Genewie. To właśnie drukuje się dokumenty TIR na specjalnie przygotowanym i starannie wyselekcjonowanym papierze, który ma zaimplementowane zabezpieczenia. Każdy karnet TIR posiada indywidualny numer, kod kreskowy i znak wodny. Dzięki temu ryzyko wprowadzenia do obiegu podrobionych karnetów jest znacząco ograniczone.
W chwili obecnej karnety TIR mogą być stosowane w 62 państwach świata. Konwencja TIR obowiązuje nie tylko w Europie, ale również w Afryce Północnej oraz na Bliskim i Środkowym Wschodzie. Umowę parafowała także Kanada i Stany Zjednoczone Ameryki Północnej.
Aby otrzymać karnet TIR, trzeba złożyć stosowny wniosek oraz spełnić określone warunki. Za wydawanie zezwoleń do stosowania procedury TIR odpowiada w Polsce Dyrektor Izby Celnej w Warszawie. Podczas składania wniosku o udzielenie pozwolenia trzeba dołączyć także pozytywną opinię od ZMPD.
Wniosek o wydanie pozwolenia na możliwość korzystania z procedury TIR mogą składać wszystkie podmioty dysponujące licencją na przewozy międzynarodowe oraz te, które spełniają inne kryteria wyszczególnione w Konwencji TIR oraz realizujące systematycznie przewozy międzynarodowe.
Warunki minimalne, które muszą spełnić podmioty wnioskujące o karnet TIR, są następujące:
Ten dokument przyda się zwłaszcza tym podmiotom, które realizują transport ponadgabarytowy - ocrk.pl jest wyspecjalizowanym portalem, na którym można dowiedzieć się wielu wartościowych informacji na temat specyfiki karnetów TIR.