- W sobotę 28 września, wszyscy widzimy się w Ostrowach Tuszowskich, na pieszym rajdzie szlakiem oddziału Wojciecha Lisa. Jeżeli chcesz wziąć udział w rajdzie, musisz wypełnić formularz zgłoszeniowy - przekazuje Karol Dolina ze Stowarzyszenia Patriotyczny Mielec, jeden z organizatorów rajdu.
Wydarzenie zaplanowane na 28 września rozpocznie się w Ostrowach Tuszowskich. Pieszy rajd będzie miał trasę liczącą około 10 kilometrów leśnymi drogami. Na koniec planowane jest ognisko.
- Zapisy na rajd są prowadzone poprzez formularz, po zapisaniu się, dostaniecie państwo po 12 września szczegółowe informacje na temat zbiórki, godziny i trasy rajdu oraz ogniska. Rejestracja on-line na stronie - rajdlisa.pl
Podczas rajdu odwiedzimy miejsca związane z walką oddziału Wojciecha Lisa, zarówno podczas pierwszej i drugiej konspiracji.
Wojciech Lis urodził się 28 października 1913 r. w Ostrowach Tuszowskich. W wieku 21 lat wstąpił do Związku Młodzieży Wiejskiej „Wici”, później został członkiem Stronnictwa Ludowego. Od 1942 r. stał na czele oddziału partyzanckiego działającego w podmieleckich lasach. Wkrótce podporządkował się mieleckiej komendzie Narodowych Sił Zbrojnych. W wyniku akcji scaleniowej oddział został włączony do Narodowej Organizacji Wojskowej, a wiosną 1944 r. do Armii Krajowej. W sierpniu 1944 r. żołnierze Lisa stanowili trzon zgrupowania AK krypt. „Hejnał”, które brało czynny udział w akcji „Burza”.
Po przejściu frontu Wojciech Lis podjął pracę w młynie w Hykach-Dębiakach, jednakże sytuacja polityczna zmusiła go do wznowienia działalności konspiracyjnej. Pod koniec marca 1945 r. uniknął aresztowania i rozpoczął formowanie nowego oddziału partyzanckiego. W maju 1945 r. Lis ponownie podporządkował się komendantowi powiatowemu NSZ w Mielcu. W czerwcu 1945 r. został awansowany do stopnia podchorążego NSZ. Po rozbiciu mieleckiej komendy NSZ oddział pozostawał pod wpływami Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, a w sierpniu 1946 r.
Lis podporządkował się oficerowi Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, „cichociemnemu”, mjr. Hieronimowi Dekutowskiemu, ps. „Zapora”. Oddział Lisa współpracował z działającymi w okolicy oddziałami Aleksandra Rusina ps. „Olek”, Tadeusza Jaworskiego ps. „Zerwikaptur”, Tadeusza Gajdy ps. „Tarzan”. W sytuacji, w której Urząd Bezpieczeństwa i Milicja Obywatelska zajmowały się szerzeniem terroru połączonego zwykle z rabunkami, oddział Lisa stanowił tamę przeciw narastającej anarchii aktywnie zwalczając pospolity bandytyzm. Oddział Lisa rozpadł się w efekcie działań „bezpieki” w 1947 r., lecz sam nadal Lis ukrywał się wraz z kilkoma ostatnimi żołnierzami.
Bezsilne kierownictwo Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Mielcu, widząc nieskuteczność kolejnych obław na ukrywających się partyzantów, sięgnęło po metodę skrytobójstwa. Polecenie zamordowania Lisa wydano Wojciechowi Paluchowi, agentowi UB o ps. „Tor”, który by zdobyć zaufanie Lisa, wraz z funkcjonariuszami UB publicznie odegrał scenę fikcyjnego aresztowania i ucieczki. Był to już czwarty agent, wysłany w ten sposób przez UB w Mielcu, trzem poprzednim się nie udało, przy czym jeden z nich przypłacił to życiem.
30 stycznia 1948 r. Wojciech Paluch zamordował Wojciecha Lisa i Konstantego Kędziora oddając jednocześnie strzały oburącz z dwóch pistoletów w głowy śpiących żołnierzy. Za zabicie Wojciecha Lisa, agent „Tor” otrzymał 2 tys. złotych oraz garnitur i skórę na buty z cholewami. Natychmiast został przeniesiony na inny teren. Zwłoki zamordowanego Lisa i Kędziora zakopano na dziedzińcu Komendy Powiatowej MO w Mielcu, gdzie zostały odnalezione po 44 latach. 2 maja 1992 r. ciała Lisa i Kędziora spoczęły na cmentarzu parafialnym w Mielcu.
0
0
0
0
0
0
