Instalacja odgromowa jest niezmiernie ważnym środkiem ochrony mienia i ludzi. Stanowi doskonałe zabezpieczenie przed wyładowaniami atmosferycznymi, przez co jej obecność można zaobserwować nawet na budynkach o niskiej wartości współczynnika zagrożenia piorunowego. Ubierając definicję w najprostsze słowa – jej celem jest zebranie ładunku elektrycznego dostarczonego przez piorun, a następnie skierowanie go do ziemi po to, by rozproszył się on w gruncie.
Energia elektryczna z błyskawicy posiada bardzo wysokie wartości napięcia i natężenia. Dlatego też, sam piorunochron powinien być złożony z elementów o wysokiej jakości wykonania i być niezawodny. Całą instalację należy poprowadzić zgodnie z normami i wyszczególnionymi w nich zapisami. Mowa tutaj m.in. o zapewnieniu odpowiedniego odstępu poszczególnych części instalacji odgromowej od przewodów elektrycznych bądź innych typów systemów dystrybucji energii.
Bardzo często zdarza się, iż rozmieszczenie wszystkich instalacji technicznych znacznie utrudnia montaż ochrony odgromowej. Większość projektantów nie bierze w ogóle pod uwagę takich systemów, przez co w późniejszym czasie to specjaliści od zabezpieczenia przed wyładowaniami muszą martwić się o ich umiejscowienie. Na szczęście zdołano opracować złoty środek, dzięki któremu prowadzenie instalacji odgromowych stało się znacznie mniej skomplikowane i szybsze - przewody wysokonapięciowe. Czym jest przewód o izolacji wysokonapięciowej i jak jego obecność wpłynęła na dotychczasowe projekty systemów ochrony odgromowej? O tym opowiemy poniżej.
Brak koordynacji w kontekście montażu przewodów LPS oraz innych przewodzących prąd instalacji, doprowadził do stworzenia wymogów określających minimalne odstępy separujące. Dokładnie opisuje je norma PN-EN 62305-3. Da się w niej znaleźć specjalną definicję matematyczną, biorącą pod uwagę kilka istotnych zmiennych i współczynników.
Wykonanie obliczeń metodą uproszczoną pozwala wstępnie oszacować bezpieczną odległość pomiędzy określonymi przewodami. W teorii, im wyższy poziom ochrony odgromowej LPL, tym większy odstęp należy zachować. Wiele wartości współczynników dobiera się z tablic, a uzupełniane są one o planowaną długość, którą mierzy się wzdłuż przewodów LPS od punktu rozpatrywania odstępu, do najbliższego uziomu.
W teorii, za skrajnie minimalną wartość, jaką można uzyskać z obliczeń, uznaje się 0,75 metra. Zdarza się, iż przez brak wcześniejszej konsultacji, nawet taki odstęp nie jest możliwy do uzyskania. Warto jednak wspomnieć, że specjaliści zawsze dodają kilkanaście nadprogramowych centymetrów, aby mieć pewność co do bezpieczeństwa mienia oraz swoich klientów. Kiedy możliwy odstęp jest zbyt mały, większość sięga po stosunkowo nowe rozwiązanie, a dokładniej po przewody wysokonapięciowe.
Przewody wysokonapięciowe stanowią doskonałe rozwiązanie gdy zachowanie bezpiecznego odstępu od urządzeń nie jest możliwe. Dzięki zastosowaniu specjalnej izolacji odpornej na wysokie napięcia, niemal całkowicie eliminuje się ryzyko wystąpienia przeskoku iskrowego na instalacji odgromowej. Gdyby nie ona, to podczas uderzenia pioruna iskra mogłaby trafić w przewody elektryczne i stworzyć ogromne zagrożenie dla osób znajdujących się wewnątrz budynku.
We wszystkich miejscach, w których wymagana i wyliczona odległość odstępu separacyjnego jest niemożliwa do zrealizowania, specjaliści umieszczają właśnie przewody w izolacji wysokonapięciowej. Pod tym względem przoduje firma AH Hardt, która jako jedyna w naszym kraju oferuje certyfikowane przewody wysokonapięciowe własnej produkcji.
Przewód wysokonapięciowy różni się poniekąd konstrukcją od standardowego kabla do instalacji odgromowej. Żyła znajdująca się w środku, wykonana jest najczęściej z miedzi i pełni rolę przewodnika. W celu zwiększenia ochrony została ona pokryta przez producentów wysokonapięciowym materiałem izolacyjnym, wykonanym najczęściej z usieciowanego polietylenu. Oprócz zdolności związanych z celem stosowania, powłoka przewodu odporna jest również na działanie warunków atmosferycznych oraz zmienne temperatury na zewnątrz. W zależności od średnicy dobranego przewodu, jest on w stanie wytrzymać udar prądowy do nawet 150kA oraz udar napięciowy 200kV. Taka odporność powoduje oczywiście, iż dany przewód można stosować w pierwszej klasie ochrony odgromowej.
Przewody z izolacją wysokonapięciową znajdują swoje zastosowanie najczęściej na obiektach przemysłowych oraz stacjach gazowych, w strefach podwyższonego ryzyka spowodowanego wybuchem. Coraz częściej umieszcza się je także na budynkach użyteczności publicznych, budynkach mieszkalnych czy elektrowniach fotowoltaicznych i wiatrowych.
