Serce, w którym działa tylko jedna połowa

Serce to jeden z najważniejszych organów w naszym ciele. Wszelkie zaburzenia jego pracy bardzo szybko rzutują na całą resztę organizmu. Zespół hipoplazji (niedorozwoju) lewego serca to wada, w przebiegu której - mówiąc obrazowo - działa tylko jedna jego połowa.

Patrząc na ludzkie serce możemy je podzielić na dwie połowy - prawą i lewą. Składają się one (głównie) z przedsionków i komór. Krew, która płynie żyłami z całego naszego organizmu wpływa do prawego przedsionka, potem do prawej komory, a następnie zostaje skierowana do płuc, by pobrać tam wdychany przez nas tlen. Stąd trafia do lewego przedsionka i lewej komory serca, by w końcu przez aortę „wyruszyć” na obwód całego organizmu - zaopatrując przy tym w życiodajny pierwiastek wszystkie tkanki.

Na czym polega zespół hipoplazji lewego serca?

Zespół niedorozwoju lewego serca (HLHS) to poważna wada kardiologiczna występująca u noworodków. Jej istotą jest niepełne wykształcenie lewej połowy tego organu, uniemożliwiające jego prawidłowe funkcjonowanie. Objawy pojawiają się dopiero 
po urodzeniu dziecka - wcześniej wadę kompensuje krążenie płodowe, głównie przewód tętniczy. Struktura ta jednak ulega fizjologicznemu zamknięciu już w pierwszych dobach po porodzie, dlatego kluczowe jest jak najszybsze rozpoznanie wady. Wśród najczęstszych objawów zespołu wymienia się przyspieszenie akcji serca (powyżej 100 uderzeń na minutę), duszność, sinicę oraz zaburzenia oddawania moczu. 

Zabieg chirurgiczny szansą na uratowanie małego pacjenta

Choć zespół niedorozwoju lewego serca jest wadą nieuleczalną, małemu pacjentowi można pomóc stosując metody operacyjne. Wykonuje się trzy zabiegi: pierwszy (tzw. operacja Norwooda) w okresie noworodkowym, następny (hemi-Fontana), gdy dziecko ma ok. 6 miesięcy, a ostatni (Fontana) w wieku 1,5-2 lat. Po zakończeniu leczenia konieczna jest jeszcze regularna kontrola kardiologiczna.

Istotą tych zabiegów jest połączenie dobrze funkcjonującej prawej komory z głównym naczyniem wyprowadzającym (aortą) tak, aby to ona pompowała krew do tkanek całego ciała - zamiast swojej odpowiedniczki po lewej stronie. Z kolei napływ krwi do płuc, który fizjologicznie odbywa się przez prawe serce poprowadzony zostaje tak, aby je ominąć. Zamiast tego, do prawego przedsionka „podłącza” się naczynia, które dostarczają krew utlenowaną - już po wizycie w płucach. W ten sposób powstaje obieg, który odciąża słabo rozwiniętą lewą część serca. Choć nigdy nie zastąpi on prawidłowo wykształconego organu, dzięki niemu możliwe jest dłuższe przeżycie pacjenta.

Leczyć można również inne wady serca

Leczenie wad serca niemowląt https://kardiochirurgiadziecieca.cm-uj.krakow.pl/dla-pacjentow/leczone-wady-serca/ jest dziś jednym z głównych obszarów zainteresowania kardiochirurgii dziecięcej. Oprócz zespołu niedorozwoju lewego serca, współczesna medycyna pozwala również na podjęcie leczenia wielu innych wad wrodzonych, takich jak np. tetralogia Fallota, koarktacja aorty, ubytek w przegrodzie (międzyprzedsionkowej 
lub międzykomorowej) czy przełożenie wielkich pni tętniczych.