- Z okazji 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja miałem zaszczyć wziąć udział w wyjątkowym Zgromadzeniu Narodowym z udziałem  polskiego i litewskiego parlamentu - przekazał mielecki poseł Fryderyk Kapinos.

[FOTORELACJA]8591[/FOTORELACJA]

W 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja w Sejmie odbyło się uroczyste zgromadzenie parlamentarzystów Polski i Litwy z udziałem prezydentów obu państw - Andrzeja Dudy i Gitanasa Nausëdy. Wspólnym obradom przeprowadzanym w formule on-line w Warszawie przewodniczyli marszałkowie Sejmu Elżbieta Witek i Senatu Tomasz Grodzki, zaś w Wilnie przewodnicząca Seimasu Litwy Viktorija Čmilytë-Nielsen. W posiedzeniu uczestniczyli także członkowie Rady Ministrów na czele z premierem Mateuszem Morawieckim oraz zaproszeni goście. Marszałek Witek uczestniczyła następnie w warszawskich obchodach Święta Narodowego Trzeciego Maja.

Prezydentów Polski i Litwy w gmachu Sejmu powitali marszałkowie Sejmu Elżbieta Witek i Senatu Tomasz Grodzki. W uroczystości powitalnej uczestniczyli szefowie Kancelarii Sejmu Agnieszka Kaczmarska i Senatu Adam Niemczewski. Przed udaniem się do Sali Posiedzeń goście zapoznali się z wystawą numizmatów ze zbiorów Narodowego Banku Polskiego i Biblioteki Sejmowej.

Otwierając obrady zgromadzenia Marszałek Sejmu podkreśliła, że Konstytucja 3 maja była „ostatnią wolą i testamentem gasnącej ojczyzny, a zarazem najwybitniejszym i najbardziej dalekowzrocznym dokonaniem polskiego parlamentaryzmu”. – To nie tylko dokument z przeszłości, lecz także niegasnące źródło siły i mądrości Polaków, które sprawia, że dzisiejsze święto możemy obchodzić w poczuciu uzasadnionej dumy z naszego narodowego dziedzictwa – podkreśliła Elżbieta Witek.

Jak powiedział w swoim wystąpieniu prezydent Andrzej Duda, wspólne uroczyste zgromadzenie polskich i litewskich parlamentarzystów jest „wielkim, symbolicznym wydarzeniem”. – Razem Polacy i Litwini chlubimy się wielkimi dokonaniami Rzeczypospolitej Obojga Narodów, razem dzielimy dumę ze wspólnego, wspaniałego dzieła Konstytucji 3 Maja – podkreślił Prezydent RP. Andrzej Duda podziękował „braciom Litwinom za historyczną drogę jaką przebyliśmy idąc ramię w ramię, za sojusze w obronie naszej i waszej niepodległości, za wzajemne wspieranie się”.  – Nasi przodkowie chcieli ugruntować wolność i obronić zagrożoną niepodległość, dlatego zdecydowali się na wielką reformę ustrojową – podkreślił prezydent Duda, przypominając genezę Ustawy rządowej z 1791 r. – Świętujmy jubileusz uchwalenia Konstytucji 3 maja w imię pamięci, a zarazem w imię przyszłości – apelował. – Pamięć bowiem, dumna, wierna, a także rozumiejąca, pozwala wyciągać wnioski, jest wielką siłą. Daje nam ona poczucie zakorzenienia, tożsamości oraz ugruntowaną na doświadczeniach mocną wiedzę, czego chcemy, a czego nie chcemy. Pamięć służy pomyślnej i przemyślanej przyszłości – mówił prezydent Duda.

– Chcemy pamiętać, że Konstytucja 3 maja i jej historyczna spuścizna to wspaniała, inspirująca opowieść. Przede wszystkim o energii witalnej, aktywizmie, zdolności do samonaprawy, poczuciu odpowiedzialności za dobro wspólne – podkreślił Andrzej Duda, dodając, że „jest to zarazem opowieść o sile wolności, praworządności i demokracji”. Polski prezydent przypomniał dewizę przyświecającą majowej konstytucji: „Wszelka władza społeczności ludzkiej początek swój bierze z woli narodu”. – To wspaniałe przesłanie Ustawy Rządowej niosło się przez pokolenia i stało się na zawsze wielkim skarbem naszego historycznego dziedzictwa, fundamentem naszej demokracji i w gruncie rzeczy wszelkich demokracji.

Prezydent Litwy Gitanas Nausëda zaznaczył, że Konstytucja 3 maja „jednakowo należy do Litwinów, Polaków i innych narodów regionu, o tyle, o ile są gotowe wziąć na siebie odpowiedzialność za przyszłość tej bogatej tradycji”. – W tym pamiętnym dniu swoim przykładem świadczymy niezłomną wspólnotę Litwy i Polski – podkreślił prezydent Nausëda. Jak dodał, Litwa nadal kroczy ramię w ramię z Polską. – Dziś razem jesteśmy członkami Unii Europejskiej i NATO. Wspólnie troszczymy się o więzi polityczne, obronne, gospodarcze i kulturowe. Dążymy do zapewnienia bezpieczeństwa naszego regionu. Doskonale uświadamiamy, że od naszego wspólnego sukcesu zależą nadzieje sąsiednich państw życia takiego jakiego chcą, a nie takiego, które jest im narzucane z zewnątrz – oświadczył litewski prezydent.

Swoje wystąpienie prezydent Litwy zakończył w języku polskim: – Z nami zawsze była wiara, w sercach panna święta, co jasnej broni Częstochowy i w ostrej świeci bramie. Na sztandarach Pogoń i Orzeł. I radość z naszych zwycięstw. Wiemy, że sukces towarzyszy tym, którzy są niezłomni. – Pragnę życzyć, aby przyjaźń między Litwinami i Polakami trwała w oparciu o dobrą wolę, wzajemne zrozumienie i pracę nad pozytywnymi zmianami dla naszych obywateli. Idźmy razem, ramię przy ramieniu. Niech nasze ojczyzny zawsze będą wzorem dla innych narodów. Za naszą i waszą wolność – oświadczył Gitanas Nausëda.

Przewodnicząca litewskiego Sejmu Viktorija Čmilytë-Nielsen przypomniała, ze Konstytucja 3 maja była pierwszą spisaną ustawą zasadniczą w Europie. – Wówczas byliśmy pierwszymi w promowaniu procesów konstytucyjnych, które później stały się szlakami głównymi dla innych – podkreśliła.

Obrady zakończyło odczytanie przez marszałka Tomasza Grodzkiego i przewodniczącą Čmilytë-Nielsen wspólnej uchwały Sejmu i Senatu RP oraz Sejmu Litwy w 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja. Przed rozpoczęciem zgromadzenia wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki oddał hołd marszałkom Sejmu I RP Kazimierzowi Nestorowi Sapiesze i Stanisławowi Małachowskiego, składając wieńce przed ich popiersiami usytuowanymi na terenie kompleksu sejmowego.

Z udziałem najwyższych rangą przedstawicieli władz państwowych z prezydentem Andrzejem Dudą, marszałek Sejmu Elżbietą Witek i premierem Mateuszem Morawieckim oraz prezydentów Litwy Gitanasa Nausëdy i Łotwy Egilsa Levitsa w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie odprawiona została msza św. za Ojczyznę. Liturgii przewodniczył biskup polowy Wojska Polskiego Józef Guzdek.

Główna uroczystość z okazji Święta Narodowego Trzeciego Maja odbyła się na dziedzińcu Zamku Królewskiego w Warszawie. Oprócz najwyższych rangą przedstawicieli władz RP z prezydentem Dudą, marszałek Witek i premierem Morawieckim uczestniczyli w nich także prezydenci Litwy i Łotwy oraz Estonii Kersti Kaljulaid i Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Jak powiedział podczas uroczystości z udziałem prezydentów pięciu państw prezydent Andrzej Duda, „My, obywatele państw Europy Środkowo-Wschodniej, obecni tu Polacy, Litwini, Ukraińcy, Łotysze i Estończycy pamiętamy, że nasze losy są ze sobą ściśle związane. Zdajemy sobie sprawę, że wolni możemy być tylko razem, tylko jednocześnie możemy żyć we własnych, suwerennych ojczyznach, korzystając ze swobód właściwych krajom nowoczesnej, demokratycznej Europy".  – Wiemy również, że to wielkie pragnienie podzielają nasi przyjaciele z Białorusi. Zgodnie uznajemy, że mają oni prawo, aby ich wolnościowe i europejskie aspiracje jak najszybciej zyskały realny kształt – dodał prezydent Duda.

Podczas spotkania na dziedzińcu Zamku Królewskiego prezydenci Polski, Estonii, Litwy, Łotwy i Ukrainy podpisali wspólną deklarację, w której podkreślili historyczne znaczenie konstytucji z 1791 r. Europę należy budować na wartościach, takich jak wolność, suwerenność, integralność terytorialna, demokracja, rządy prawa, równość i solidarność" – oświadczyli prezydenci w dokumencie. "Solidarność narodów, szczególnie przy obecnych zagrożeniach dla naszego wspólnego bezpieczeństwa, jest jednym z kamieni węgielnych pokoju, stabilności, rozwoju, dobrobytu i odporności" - wskazali przywódcy.